ตอนที่16:การนวดสัมผัสเด็ก

การนวดสัมผัสเด็ก
วัยขวบแรกเป็นวัยที่สำคัญอย่างยิ่งเนื่องจากเซลล์สมองและเนื้อเยื่อระบบประสาทมีการเจริญเติบโตรวดเร็วต่อเนื่องจากระยะที่ทารกอยู่ในครรภ์ ระบบประสาทในระยะนี้จึงมีความไวต่อสิ่งที่มากระตุ้นความรู้สึกจากการสัมผัส นับเป็นระบบประสาทรับรู้อันดับแรกที่เริ่มพัฒนาขึ้นมาในระยะ 7 สัปดาห์หลังจากการปฎิสนธิและต่อเนื่องตลอดระยะเวลาที่เจริญเติบโตในครรภ์จนกระทั่งคลอดเมื่อลูกเกิด การที่พ่อแม่ได้ชื่นชม จ้องมอง โอบกอดสัมผัสลูกทันทีจึงก่อให้เกิดความรักขึ้นมาได้ ลูกก็มีความสุขจากและอบอุ่นจากการสัมผัสการสัมผัสจึงเป็นการสื่อสารและการเรียนรู้ขึ้นครั้งแรกของลูกที่ต่อเนื่อง เด็กที่ได้รับการโอบกอดสัมผัสอยู่เสมอจะรู้สึกว่าตนเป็นที่รักและต้องการของพ่อแม่ ทารกจะค่อยๆเรียนรู้ที่จะรักตอบพ่อแม่รวมทั้งบุคคลรอบข้างด้วย จากการศึกษาผลของการนวดสัมผัสในทารกปกติ พบว่าทารกที่ได้รับการนวดจะมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น อารมณ์แจ่มใส ตื่นตัว และมีพัฒนาการทางสังคมมากขึ้น นอกจากนั้นยังพบว่าระดับฮอร์โมนความเครียดลดลงและมีฮอร์โมนความสุขเพิ่มขึ้น “จากการศึกษาของ ดร.ทิฟฟานี ฟิลด์ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยการสัมผัสแห่งมหาวิทยาลัยไมอามี ซึ่งตีพิมพ์ในวารสาร infant behavior & development 33(2010)พบว่าทารกเกิดก่อนกำหนดที่ได้รับการนวดวันละ3ครั้ง ครั้งละ15นาที เป็นระยะเวลา 10วัน มีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นกว่าการดูแลขั้นตอนมาตรฐานปกติ ร้อยละ21-47


การเตรียมตัวก่อนนวดสัมผัสเด็ก
1 เวลาที่นวดเด็ก ควรนวดในช่วงที่เด็กอารมณ์ดี ไม่หิว เช่น ภายหลังอาบน้ำหรือรับประทานนมอย่างน้อย 1 ชั่วโมง เพื่อให้นมได้รับการย่อยก่อน ป้องกันการอาเจียน แต่ท่านวดบางท่า เช่น ลูบแขนขา ลูบไล้ศรีษะสามารถทำได้ทุกเวลา
2 อุณหภูมิห้องเหมาะสม ไม่ร้อนหรือเย็นเกินไป เพราะเวลานวดต้องถอดเสื้อผ้าลูกออก
3 ก่อนนวดล้างมือให้สะอาดและทาแป้งสำหรับเด็ก ถ้ามือผุ้นวดแห้งควรทาโลชั่นก่อนเพื่อให้การสัมผัสเด็กเรียบลื่นและสม่ำเสมอ ไม่เช่นนั้นผิวของเด็ดอาจเกิดการระคายเคืองได้
4 ให้เด็กนอนบนเบาะนุ่มๆหรือปูผ้าเนื้อหนาๆ เช่น ผ้าขนหนูลงบนพื้นเพื่อให้เด็กได้นอนอย่างสบาย ขณะนวดกล้ามเนื้อหุรูดจะผ่อนคลายเด็กทารกอาจปัสสาวะได้คุณแม่ควรเตรียมผ้าอ้อมไว้เปลี่ยน


วิธีการนวดสัมผัสเด็ก
คุณพ่อคุณแม่ควรบอกลูกน้อยว่าจะนวดด้วยและอุ้มกอด รวมทั้งในระยะเวลาการนวดผู้นวดผู้นวดควรยิ้ม พูดคุย มองสบตาเด็กด้วย
การนวดเริ่มจากการนวดศรีษะ แขน ขา ไล่ลงไปจนถึงฝ่าเท้าและหลังโดยทำซ้ำท่าละ 3-ถ ครั้งระยะเวลาไม่ควรเกิน15 นาที ขณะนวดควรสังเกตปฎิกิริยาโต้ตอบของทารกถ้ายิ้ม อารณ์ดี แสดงว่าการนวดถูกต้องเหมาะสมถ้าเด็กขัดขืน ไม่ยินยอมหรือร้องไห้ ควรหยุดการนวดทันที ค่อยๆปลอบโยนจนกว่าเด็กจะพร้อมจะสนุกสนานกับการนวดครั้งใหม่ ท่านวดมีดังนี้


นวดศรีษะและใบหน้าเด็ก
ท่าที่คาดผม
จัดท่าให้ทารกนอนหงาย วางฝ่ามือทั้งสองข้างบนศรีษะให้นิ้วมือประสานกันเล็กน้อยตรงแนวกึ่งกลางศรีษะลูบลงมาจนถึงปลายทาง (ทำ5ครั้ง)
ท่าหลังคาบ้าน
ใช้ปลายนิ้วชี้และนิ้วกลางลูบไล้จากบริเวรที่หน้าผากลงมาที่ขมับ (ทำ5ครั้ง)
ท่ายิ้มแฉ่ง
ใช้นิ้วหัวแม่มือสองข้างวางตรงกลางบริเวณเหนือริมฝีปากบนแล้วลากออกมาเป็นเส้นตรงจนสุดขอบปาก 5ครั้ง ต่อจากนั้นนวดบริเวณใต้ริมฝีปากล่างในลักษณะเดียวกัน


นวดหน้าอกเด็ก
ท่าเปิดหนังสือ
ใช้ฝ่ามือทั้งสองข้างลูบไล้จากบริเวณกลางหน้าอกแยกมืออกจากกันไปทางด้านข้างของลำตัวตามแนวซี่โครง โค้งลงมาจนชนกันที่กลางท้องน้อย โดยให้ตำแหน่งของการเคลื่อนไหว ตั้งแต่ต้นจนจบเหมือนการวาดรูปหัวใจ


นวดแขนเด็ก
ท่ารถเมล์จอดป้าย
จับมือเด็กยกขึ้นเหนือศรีษะ นวดบริเวณใต้รักแร้ ซึ่งเป็นการนวดต่อมน้ำเหลืองใต้รักแร้ (ทำเหมือนกันทั้งสองข้าง)
ท่าบีบนวดไปรอบๆ
นวดแขนลูกทีละข้าง โดยจับแขนลูกยกขึ้น แล้วใช้มืออีกข้างจับรอบแขน นวดคลึงเป็นห่วงวงกลมจากต้นแขนค่อยๆเลื่อนไปสู่ข้อมือ แล้วเคลื่อนลงไปต้นแขนขึ้น-ลง(ทำ5ครั้ง)ต่อจากนั้นใช้หัวแม่มือกดฝ่ามือลูกเบาๆ(ทำเหมือนกันทั้งสองข้าง)

นวดกระตุ้นระบบทางเดินอาหารเด็ก

เพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของกล้ามเนื้อในระบบทางเดินอาหาร
ท่า ไอ เลิฟ ยู
ไอ: ใช้ฝ่ามือลูบเป็นเส้นตรงจากใต้ราวนมด้านซ้ายถึงบริเวณท้องน้อยเป็นรูปตัว I ด้านขวามือของคุณ(ทำ5ครั้ง)
เลิฟ:ใช้ฝ่ามือลูบเป็นตัวแอลกลับหัว Lบริเวณท้องโดยเริ่มจากซ้ายไปขวาของคุณ (ทำ5ครั้ง)
ยู:ใช้ฝ่ามือลูบบริเวณท้องเป็นรูปตัวยูคว่ำ U โดยเริ่มจากซ้ายไปขวาของคุณ (ทำ5ครั้ง)
ท่าระหัดวิดน้ำ
วางฝ่ามือทั้งสองข้างตั้งฉากโดยเริ่มจากใต้ราวนมเคลื่อนมือลงมาด้านล่างถึงบริเวณท้องน้อยทีละข้างทำเป็นจังหวะ เมื่อมือข้างหนึ่งเคลื่อนลงจนสุด ก็เริ่มข้างหนึ่งลงล่างทำสลับกัน(ทำ5ครั้งโดยนับมือใดมือหนึ่งเป็นหลัก) ติ่จากนั้นใช้มือซ้ายจับข้อเท้าทั้งสองข้างรวบเข้าด้วยกัน ช่วยผ่อนคลายกระเพาะ โดยใช้มือขวาลูบจากชายโคลงลงมาเหนือหัวเหน่า(ทำ3ครั้ง)
ท่าปูไต่พุง
ใช้นิ้วมือด้านขวาเดินไต่บริเวณท้องน้อยโดยเริ่มจากซ้ายไปขวา(ข้างขวาของคุณ) (ทำ5ครั้ง)


นวดขาเด็ก
ท่าบีบนวดไปเรื่อยๆ
นวดขาทารกทีละข้างโดยจับขายกขึ้นแล้วใช้มืออีกข้างจับรอบขา นวดคลึงเป็นห่วงวงกลม เริ่มจากต้นขาค่อยๆเลื่อนไปสู่ปลายเท้าแล้วเคลื่อนลง(ทำข้างละ5ครั้ง)ต่อจากนั้นใช้หัวแม่มือผู้นวดกดฝ่าเท้าลูกเบาๆ
ท่าลูกกลิ้ง
ใช้ฝ่ามือทั้งสองข้างกลิ้งขาลูกไปมา โดยเริ่มจากหัวเข่าไปข้อเท้า แล้วกลิ้งลง(ทำข้างละ5ครั้ง)


นวดหลังเด็ก
ท่าเดินหน้าและถอยหลัง
จับลูกนอนคว่ำเริ่มจากบริเวณไหล่ด้านหลัง ถูมือกับหลังในจังหวะเดินหน้าและถอยหลัง โดยให้มือหนึ่งเคลื่อนลงและอีกมือเคลื่อนขึ้น ขณะเดียวกันให้นวดเคลื่อนลงมาจนถึงก้นกบแล้วเคลื่อนขึ้น(ขึ้น-ลง 5 ครั้ง)

สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คลินิกกายภาพบำบัดเฟิร์ส ฟิสิโอ

www.firstphysioclinic.com  สายด่วน 085-264-4994

About the Author

Firstphysio Clinic

Administrator

View All Posts